Günümüzde internette her çeşitten bilgiyi bulmak mümkün. Sıhhat temalı birçok farklı web sitesi de mevcut fakat hangisi sahiden muteber hiç sorguladınız mı? Siberkondrik bireyler, bu sorgulamayı yapmadan her okudukları sıhhat bilgisini içselleştirip kendi sıhhatlerinden kaygı duyuyor.
İnternetteki bilgiler insanların meselelerini keşfetmelerine yardımcı olsa bile bazen insanların bu bilgilerden çok etkilenerek psikolojilerinin bozulmasına da yol açabiliyor. Bu mevzudaki ayrımı uygun anlayabilmek için evvel siberkondrinin ne olduğuna bir bakalım.
Siberkondri nedir?
Siberkondri, internette sıhhat bilgisini fazlaca arama durumunun sonucunda bir sağlık endişesini de beraberinde getiriyor. Siberkondri davranışını gösteren şahıslara de siberkondrik deniyor. Yani internette daima sıhhatiniz hakkında araştırmalar yapıyor, bu araştırmaları okuduktan sonra büyük bir tasa duyuyorsanız siberkondrik olabilirsiniz. Üstelik siberkondrinin yol açtığı tasa tekrardan daha fazla sıhhat hakkında bilgi arama durumunu meydana getirebiliyor.
Siberkondri ruhsal bir hastalık mıdır?
Siberkondri, internet bağımlılığına neden olabilen bir patoloji olarak görülüyor. Lakin DSM-V kriterleri içerisinde kendisine ilişkin farklı bir alan bulabilmiş değil. Bu nedenle ruhsal bir hastalık üzere net bir tanımlama yapmak mümkün olmuyor. Siberkondri, teknoloji kullanımı nedeniyle gelişen bir davrnaış bozukluğu olarak ele alınabilir. Keza Amerikan Psikiyatri Derneği de siberkondrinin ruhsal bir hastalık olup olmadığına dair net bir açıklama yapmamıştır.
Siberkondrik olup olmadığınızı nasıl anlarsınız? Siberkondrinin belirtileri:
Siberkondrik bireylerin sıhhat durumlarında önemli bir şey olmamasına rağmen kendilerinde bir sorun varmış üzere algıladıkları görülüyor. Bireyler, sıhhat durumlarındaki olağan seyre karşın sıhhatleri hakkında büyük bir kaygı duyabiliyor.
Siberkondrik şahıslar, devamlı olarak internette sıhhat bilgisi arayabilir.Bu nedenle internette çok fazla çevrim içi vakit geçirirler. Siberkondrik bireylerde, hekimlerden, rastgele bir mevzuda uzman şahıslardan bilgi alma gayreti vardır. Aslında uzmanların söyledikleri siberkondrikleri bir süre rahatlatsa da telaşlı biçimde sıhhat arayışları devam eder. Hatta bazen siberkondrikler tıp uzmanlarına karşı inançsız de olabilir. Uzmanların söyledikleri siberkondrikler için tatmin edici yahut kâfi hissettirmeyebilir. Pekala bu durumda ne yapmak gerekir diyorsanız siberkondrik bir karakteristik nasıl olur, evvel bunu anlamanız gerekir.
Siberkondriklerin tipik kimi karakteristik özellikleri vardır. Bunlar;
- Gerçekten bir semptomu olmadığı halde sıhhat hakkında telaş duymak.
- Küçük sıhhat sıkıntıları için uzun saatlerini internet başında bilgi aramakla geçirmek.
- Bir yahut birkaç tane hastalığa sahip olmaktan korkmak.
- İnternette okuduklarının kendisini rahatlatmak yerine daha fazla endişelendirmesi
- İnternette arama yaparken kalp atışlarının hızlanması, terleme yahut korku duyma
- Sağlıkla ilgili daima en makûs sonucu düşünmek
- Basit hastalıklara büyük teşhisler koymak ve telaşa tasa katmak
- İnternette her okunan bilgiyi gerçek ve tek hakikat olarak kabul etmek
Siberkondrinin tetikleyicileri nelerdir? Siberkondri neden olur?
Travmadan, kronik gerilime kadar birçok durumun siberkondriye yol açma ihtimali vardır. Genel olarak kaygılı bir yapı, siberkondriye neden olabilir. Siberkondrik bireylerin %70’inde genelleştirilmiş anksiyete bozukluğuna rastlanmıştır. Bunun haricinde öteki insanlara nazaran daha fazla bedensel duyumlarının farkında olmak siberkondriyi tetikleyebilir. Siberkondrik bireylerin ailesinde önemli hastalık geçiren birileri varsa bu durum kişinin hastalık konusunda tasa duymasını sağlayabilir.
Siberkondriyi nasıl çözebiliriz?
Siberkondrik olma konusunda öncelikle kişinin kendisini suçlamadan içinde bulunduğu durumu farkındalıkla incelemesi önerilebilir.Aşırı biçimde sıhhat bilgisi aramak kişinin gündelik ömrü için epey kısıtlayıcı olabiliyor. Bu durum şahısların dertli ruh halinden çıkıp inanç duydukları bir ruh haline bürünme gereksiniminden kaynaklandığı için siberkondrik bireylere uygun inanç ortamının oluşturulması gerekebilir.
Yani şahıslar gereksinim duydukları itimadı internette aramak yerine doktora, uzmana yahut alanında profesyonel olan birisine direkt olarak ulaşmaya çalışmalıdır. Siberkondrik bireyler uzmanlara karşı inançsız yaklaşabilecekleri için uzmanların bu bireylere ayrıntılı açıklamalar yaparak inanç ortamı sağlamaları siberkondrik bireylerin içini rahatlatabilir.
Sağlık uzmanlarının siberkondrik şahıslara internette her siteden bilgi aramamaları, yalnızca emniyetli kaynakları okumaları gerektiğini söylemeleri kıymetlidir. Siberkondrik bireyler denetimsiz biçimde her kaynaktan sıhhat bilgisi okumak yerine yalnızca sıhhat kuruluşlarının muteber kaynaklarını okumalıdır.
Bu sayede siberkondri davranışı üzerinde bir denetim sağlanabilir. En kıymetlisi de siberkondrik birisinin içinde bulunduğu kaygıya hangi endişenin neden olduğunu tespit etmesidir. Bu sayede kaygıya neden olan asıl his keşfedilip sorunun tahlili için sorunun kaynağına ulaşılabilir.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4
